Απόστολος Καφετσιούλης… Καλλιεργώντας λωτούς στη μηλοπαραγωγική Αγιά

«Μην ακολουθείς το μονοπάτι για να πας εκεί όπου μπορεί να σε οδηγήσει. Αντίθετα, πήγαινε από ‘κει που δεν υπάρχει μονοπάτι και άφησε το χνάρι σου». Ρήση του Αμερικανού φιλόσοφου Ραλφ Έμερσον που αμέσως μου ήρθε στο μυαλό όταν αποφάσισα να επισκεφτώ στον Αετόλοφο Αγιάς την πρώτη οργανωμένη λωτοκαλλιέργεια της περιοχής.

Γιατί τι πιο ταιριαστή φράση θα υπήρχε για κάποιον που επιχειρεί ν’ ασχοληθεί συστηματικά στην καρδιά της Αγιάς, της πιο μηλοπαραγω­γικής περιοχής της πατρίδας μας, μ’ ένα προϊόν που οι περισσότεροι γνωρίζουν μόνο από… τις περιπέτειες του Οδυσσέα κατά την επιστροφή του από τον πόλεμο της Τροίας…

Ένας ανήσυχος και δημιουργικός, λοιπόν, παραγωγός, απόφοιτος Γεωπονικής Σχολής συν τοις άλλοις, ο Αγιώτης Απόστολος Καφετσιού­λης, το αποφάσισε και το ‘κανε πράξη να μπει και να βαδίσει στον άγνω­στο κόσμο ενός άλλου πάλι μήλου, ασιατικής προέλευσης, του «μήλου της Ανατολής» όπως πυκνά συχνά αναφέρεται στη βιβλιογραφία, της «τροφής των θεών» για άλλους, του λωτού με την επιστημονική ονομα­σία το αρχαιοελληνικό «διόσπυρος».

«Η καλλιέργεια του λωτού έχει αποκτήσει ενδιαφέρον και στη χώρα μας λόγω της εμπορικής δυναμικής που εμφανίζει το ιδιαίτερο αυτό φρούτο και στην ευρωπαϊκή αγορά τα τελευταία χρόνια» μας λέει ο κ. Καφετσιούλης δείχνοντάς μας με καμάρι το κτήμα του. «Είναι ένα φρούτο με ιδιαίτερη οικονομική και διατροφική σημασία για τις χώρες της Ασίας, όπως για την Ιαπωνία, όπου είναι το εθνικό της φρούτο, την Κορέα και την Κίνα η οποία κυριαρχεί στην παγκόσμια αγορά με τρία εκα­τομμύρια τόνους παραγωγή ετησίως. Στη χώρα μας καλλιεργείται σποραδικά σε κή­πους από αρχαιοτάτων χρόνων, αλλά τις τελευταίες δε­καετίες ξεκίνησε μια προσπάθεια συστηματικής καλλιέργειας με την ει­σαγωγή γλυκών, εμπορικών ποικιλιών. Συστηματικοί οπωρώνες λωτού υπάρχουν στη Μακεδονία με κυριότερους στα Γιαννιτσά».

Η ποικιλία που καλλιεργεί ο κ. Καφετσιούλης είναι η Jiro. Είναι η ποικιλία με τη μεγαλύτερη εμπορική δυναμική αυτή τη στιγμή. Παράγει μεγάλου μεγέθους γλυκούς καρπούς, ελαφρώς πλακέ στο σχήμα. «Έχει ικανοποιητική αντοχή στις χειμερινές χαμηλές θερμοκρασίες και σε θερι­νούς καύσωνες» μας λέει ο παραγωγός και συνεχίζει «Τα αμμώ­δους σύ­στασης εδάφη φαίνεται να ευνοούν ιδιαίτερα την ανάπτυξη του δένδρου, μιας και το ριζικό του σύστημα δεν ανέχεται τον κακό αερισμό. Η περίο­δος της άνθησης είναι στο πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου. Η καρ­ποφορία των δένδρων αρχίζει από το τρίτο με τέταρτο έτος της ηλικίας τους και οι αποδόσεις μπορούν να φτάσουν σε καλές χρονιές τους 7 τό­νους ανά στρέμμα, κατά την πλήρως παραγωγική ηλικία των δένδρων. Η ωρί­μανση και συγκομιδή των λωτών γίνεται αυτήν την εποχή».

«Αυτό που πρέπει να σας επισημάνω κ. Γουργιώτη» λέει με έμ­φαση «και είναι ίσως το σημαντικότερο, πέρα από τα οφέλη που έχει ο συγκεκριμένος καρπός στην ανθρώπινη υγεία, είναι ότι το δέντρο του λωτού είναι πολύ ανθεκτικό σε προ­σβολές και η λωτο­καλλιέργεια ενδεί­κνυται για βιολογική παραγωγή. Προσβάλλεται από ελάχιστα έντομα και δεν παρουσιάζει μυκητολογικές προσβολές. Έτσι, ο λωτός θεωρείται από τα πιο καθαρά φρούτα σε υπο­λείμματα φυτοφαρ­μάκων».

Όσο για τις τιμές που λαμβάνει, αυτές είναι στα συν πλην 0,35 €/κιλό και η δική του ποσότητα διατίθεται μέσω εμπόρου στην αγορά της Αθήνας, ενώ πρέπει να υπογραμμίσουμε και τη μεγάλη, φιλόδοξη προ­σπάθεια που εσχάτως γίνεται από τον τοπικό Αγροτικό Συνεταιρισμό «Κίσσαβος» στο εμπόριο του λωτού, συνεταιρισμός ο οποίος εξάγει το προϊόν μέχρι στιγ­μής στην Κύπρο και διαθέτει επίσης ποσότητες στην εγχώρια αγορά, κυ­ρίως στην Κρήτη και στην Αθήνα σε τιμές 0,50 – 0,70 €/κιλό συσκευα­σμένου προϊόντος.

Οφέλη για την υγεία

Ο λωτός είναι ιδιαίτερα ωφέλιμος για την υγεία, καθώς περιέχει πολυφαινο­λικά αντιοξειδωτικά φλαβονοειδών, όπως κατεχίνες, γαλοκατε­χίνη και τη σημαντική αντικαρκινική ένωση, το βετουλινικό οξύ. Γλυκός και νόστι­μος, ο λωτός είναι επίσης πλούσιος σε πολλά θρε­πτικά συστατικά, όπως βιταμίνες Α και C, σύνθετες βιταμίνες Β, όπως φολικό οξύ, πυριδοξίνη, θειαμίνη, ζεαξανθίνη, λυκοπένιο, βήτα-καροτίνη και κρυπτοξανθίνη. Εί­ναι, επίσης, μια καλή πηγή μετάλλων, όπως το κά­λιο, το μαγγάνιο, ο χαλ­κός κι ο φώσφορος.

Τα αντιοξειδωτικά που περιέχει λειτουργούν ως προστατευτικά κατά των ελεύθερων ριζών και των αντιδραστικών ειδών οξυγόνου, ανα­πτύσσοντας αντίσταση κατά των λοιμώξεων και των επιβλαβών ασθε­νειών. Η φλούδα του περιέχει φυτοχημικά, τα οποία προστατεύουν από βλάβες που σχετίζονται με τη γήρανση.

Το σημαντικό διατροφικό καροτενοειδές, η ζεανθαξίνη που βρί­σκεται στον λωτό, παρέχει ένα είδος φιλτραρίσματος του φωτός, αποτρέ­ποντας την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας στους ηλικιωμένους.

Λόγω των υψηλών ποσοτήτων ινών που προσφέρει, κρατά το στο­μάχι γεμάτο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Τα υψηλά επίπεδα ινών είναι επίσης απαραίτητα για τη σωστή πέψη. Έχει καθαρτικές ιδιότητες, γεγονός που το καθιστά ιδανικό για άτομα που πάσχουν από δυσκοιλιότητα και ηπατικά προβλήματα. Παρέ­χει αποτελεσματική ανακούφιση από την κατακράτηση υγρών.

Η υψηλή περιεκτικότητα του λωτού σε ζάχαρη και φρουκτόζη ενι­σχύει το σώμα με ενέργεια και βοηθά στην ανακούφιση των συμπτωμά­των του στρες και της κόπωσης.

Περιέχει υψηλά επίπεδα καλίου, τα οποία μειώνουν την υψηλή αρ­τηριακή πίεση και αποτρέπουν άλλες καρδιακές παθήσεις που σχετίζο­νται με την υπέρταση.

Το βετουλινικό οξύ που περιέχει βοηθά στην εξουδετέρωση των ελευθέρων ριζών και την αποτροπή των βλαβών του DNA που σχετίζο­νται με τον καρκίνο.

Ο λωτός χρησιμοποιείται ευρέως από τους Κινέζους παραδοσια­κούς ιατρούς για τη φυσική ανακούφιση από τον λόξυγκα.

Ενυδατώνει το δέρμα, αντιμετωπίζει τη λιπαρότητα, καθυστερεί την πρόωρη γήρανση, λειαίνει τις ρυτίδες προσθέτοντας φυσική λάμψη. Οι βιταμίνες Α, Β και C που περιέχει περιποιούνται και θρέφουν τα μαλ­λιά.

Ρεπορτάζ: Συνέντευξη στον Νίκο Γουργιώτη τον Νοέμβριο του 2019 για την εφημερίδα “ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ”