Ελληνογερμανική θεατρική παράσταση, στο πλαίσιο του Erasmus+, από το Γενικό Λύκειο της Αγιάς και το Neues Gymnasium Wilhelmshaven, εμπνευσμένη από την κλιματική αλλαγή
Ελληνογερμανική θεατρική παράσταση, στο πλαίσιο του Erasmus+, παρουσίασαν στο Πολιτιστικό Κέντρο “Χρυσαλίδα” στην Αγιά, στις 22/11/2024, μαθητές από την Παιδαγωγική ομάδα Erasmus+ του Γενικού Λυκείου της Αγιάς και του Neues Gymnasium Wilhelmshaven, εμπνευσμένη από την κλιματική αλλαγή και με τίτλο: «Ερυσίχθων, μια αλληγορία για την καταστροφή του περιβάλλοντος από τον άνθρωπο».
Η παράσταση ήταν η κορύφωση των δραστηριοτήτων των προγραμμάτων Erasmus+ που υλοποιούν τα δυο σχολεία: “Activating teachers and students to deal with climate change” του Γενικού Λυκείου Αγιάς και “RAST: responsible, active, sustainable – together”του Neues Gymnasium Wilhelmshaven και χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα δύο σχολεία συναντήθηκαν στο eTwinning και έκτοτε ξεκίνησε μια εποικοδομητική συνεργασία με πολλαπλά οφέλη για τους μαθητές/τριες και τους εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν.
Η θεατρική παράσταση βασίστηκε στον μύθο του Ερυσίχθονα, του βασιλιά του Δώτιου πεδίου ο οποίος για να χτίσει το νέο του παλάτι κόβει όλα τα δέντρα του άλσους της Δήμητρας όπου κατοικούν οι όμορφες Δρυάδες, ακόμη και το αγαπημένο Ιερό Δέντρο της θεάς. Η Δήμητρα τον τιμωρεί με ακόρεστη πείνα. Ο Ερυσίχθων τρώει τα πάντα, όμως τίποτα δεν μπορεί να χορτάσει την πείνα του. Όταν πια δεν του έχει μείνει τίποτε άλλο για να ικανοποιήσει το αίσθημα της πείνας του, τρώει τις ίδιες του τις σάρκες.
Ο μύθος, όπως έχει αναλυθεί από πολλούς μελετητές, συνιστά χωρίς αμφιβολία το πρώτο οικολογικό και πολιτικό μήνυμα στην ιστορία της ανθρωπότητας, μία από τις πρώτες αναφορές τόσο στην καταστροφική παρέμβαση του ανθρώπου στο φυσικό περιβάλλον, όσο και στην αλόγιστη εκμετάλλευση των φυσικών του πόρων από ιδιοτέλεια και ατομισμό.
Ο Ερυσίχθων, μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Erasmus+, πέρασε τα ελληνικά σύνορα και έφτασε στη Γερμανία. Οι μαθητές του γερμανικού σχολείου με σεβασμό ανέλυσαν τον αρχαιοελληνικό μύθο και συνέγραψαν θεατρικά κείμενα, έχοντας ως κεντρικό ήρωα τον Έρικ, έναν σύγχρονο Ερυσίχθονα. Τόνισαν ότι ο Έρικ μπορεί να λάβει διάφορες μορφές στη σημερινή πραγματικότητα.
Από την άλλη, οι Έλληνες μαθητές, μέλη του Ομίλου Φιλαναγνωσίας, μελετώντας κείμενα του ποιητή Καλλίμαχου και του Οβίδιου, από τα οποία πηγάζει ο μύθος του Ερυσίχθονα, έγραψαν κείμενα και αποδίδοντας ρόλους, ενσάρκωσαν ανθρώπους που γνώριζαν τον Ερυσίχθονα και καλούνταν να εκφράσουν τη γνώμη τους για τον φρικτό θάνατό του ως αποτέλεσμα της ύβρης που διέπραξε απέναντι στη Θεά της Γης και τη Φύση. Τα κείμενα αυτά που φέρουν τον τίτλο Breaking News, καθώς σηματοδοτούν την συνταρακτική είδηση του θανάτου του Ερυσίχθονα που καθηλώνει όλο τον κόσμο, μετατράπηκαν σε βίντεο και ενσωματώθηκαν στην παράσταση προσδίδοντάς της πολυτροπικότητα. Στόχος ήταν η σύνδεση των κειμένων των δύο σχολείων, με σκοπό τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συνεργατικού θεατρικού έργου γραμμένου εξολοκλήρου από μαθητές/τριες.
Το παραπάνω εγχείρημά στηρίχθηκε στην πεποίθησή μας η οποία προκύπτει από βιβλιογραφικές μελέτες και έρευνες ότι η χρήση θεατρικών τεχνικών συμβάλλει σημαντικά στην αύξηση του ενδιαφέροντος των μαθητών για συμμετοχή και δράση αναφορικά με το περιβάλλον.
Η θεατρική παράσταση ξεκίνησε με την αφήγηση του μύθου του Ερυσίχθονα από τους Έλληνες μαθητές/τριες που χρησιμοποίησαν τις τεχνικές του σωματικού θεάτρου (μορφή θεάτρου που εστιάζει στην αφήγηση κυρίως μέσω της σωματικής κίνησης αντί του λόγου). Οι μαθητές-ερμηνευτές προσπάθησαν να επικοινωνήσουν με το κοινό χρησιμοποιώντας διάφορες χειρονομίες και κινήσεις του σώματος, αναπαριστώντας συναισθήματα και καταστάσεις μέσα από την εκφραστικότητα της κίνησής τους.
Στη συνέχεια τη σκυτάλη πήραν οι Γερμανοί μαθητές οι οποίοι παρουσίασαν, μέσα από τα εξαιρετικά κείμενά τους, μια μεταγραφή του μύθου στη σύγχρονη πραγματικότητα παρουσιάζοντάς μας σύγχρονες εκδοχές του άπληστου και ακόρεστα πεινασμένου Ερυσίχθονα, με προσωπεία τα οποία σταδιακά αποκαλύπτονταν.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η γενική πρόβα της θεατρικής παράστασης έγινε συμβολικά στο Β΄Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας με στόχο την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς καθώς και την ευαισθητοποίηση των μαθητών για την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Παράλληλα έγινε βιντεοσκόπηση της συγκεκριμένης πρόβας από ομάδα μαθητών προκειμένου μετά από επεξεργασία του συγκεκριμένου παραγόμενου οπτικοακουστικού υλικού να δημιουργηθεί μια ταινία μικρού μήκους. Ευχαριστούμε θερμά την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ν. Λάρισας για την παραχώρηση του χώρου προκειμένου να υλοποιήσουμε τους στόχους του προγράμματός μας.
Η γλώσσα των κειμένων της παράστασης ήταν τα αγγλικά καθώς αυτή ήταν η αρχική συμφωνία μεταξύ των δυο σχολείων. Μετά το τέλος της παράστασης απονεμήθηκαν πιστοποιητικά συμμετοχής σε όλους όσοι συμμετείχαν στις κινητικότητες τα οποία ετοίμασε το μέλος της παιδαγωγικής ομάδας του Erasmus+ Αιμιλία Ντίκου για την γερμανική αποστολή και για την προηγηθείσα επίσκεψη της ελληνικής αποστολής στη Γερμανία, η συντονίστρια του προγράμματος Anke Wisher.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της φιλοξενίας του γερμανικού σχολείου στην Αγιά από τις 18/11/2024 έως 22/11/2024, μαθητές/τριες και καθηγητές πραγματοποίησαν μια σειρά από πολιτιστικές επισκέψεις και περιβαλλοντικές δραστηριότητες. Πολύτιμη ήταν η ξενάγηση της κ. Θεοδώρας Πατσιαβούδη καθώς και του κ. Θεόδωρου Σουλιώτη στο κειμηλιοφυλάκιο της Αγιάς, στο αρχοντικό της Καλυψούς Αλεξούλη και στο Παρθεναγωγείο του Μεταξοχωρίου. Επίσης πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στα Μετέωρα σε ομάδα ειδικών μοναστηριών (Ιερά Μονή Αγίου Στεφάνου και Ιερά Μονή Βαρλαάμ) όπου από το 1988 δόθηκε το καθεστώς της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, καθώς και σε σημαντικά αξιοθέατα της πόλης της Λάρισας όπως το Α΄ Αρχαίο θέατρο. Εκτός των άλλων, όλοι οι συμμετέχοντες στο Erasmus+ είχαν την ευκαιρία να κάνουν rafting στην Κοιλάδα των Τεμπών με την υποστήριξη της Trekking Hellas East Thessaly και την προσωπική καθοδήγηση του κ. Νικολάου Ντάγκα μυούμενοι στον εναλλακτικό τουρισμό.
Έτσι, ο συνδυασμός της οικολογικής ευαισθητοποίησης με τις θεατρικές τεχνικές, η χρήση σωματικού θεάτρου, τα μαθητικά κείμενα, οι σύγχρονοι τρόποι ερμηνείας καθώς και οι πολιτιστικές επισκέψεις στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+, προσέφεραν στους μαθητές μια ολοκληρωμένη εμπειρία μάθησης, ενσωματώνοντας τόσο το περιβάλλον όσο και τον πολιτισμό και το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με επιτυχία.
Τις δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν υποστήριξαν με την ενεργό συμμετοχή τους, εκ περιτροπής, οι εκπαιδευτικοί: Δημητρίου Βικτώρια, διευθύντρια του ΓΕΛ Αγιάς, Κουφού Ευθυμία, συντονίστρια του Erasmus+ και Γκουντούλα Μαρία, Σκάνδαλος Ιωάννης, Χρυσακοπούλου Ευαγγελία, μέλη της Παιδαγωγικής Ομάδας του Erasmus+.
Υπεύθυνες της γερμανικής ομάδας ήταν η συντονίστρια του προγράμματος Erasmus+ Anke Wisher και η παιδαγωγός Ina Junggbauer-Grube.
Αρωγός στην υλοποίηση των δραστηριοτήτων του Erasmus+ στάθηκε ο Δήμος Αγιάς τον οποίο και ευχαριστούμε. Οι εκπρόσωποι μάλιστα των δυο σχολείων έγιναν δεκτοί στο δημαρχείο Αγιάς από τον Δήμαρχο κ. Αντώνη Γκουντάρα, ο οποίος εξέφρασε την υποστήριξή του σε ανάλογες δράσεις και προσέφερε εκ μέρους του δήμου αναμνηστικά δώρα σε όλους τους φιλοξενούμενους.
Πολύτιμη ήταν επίσης η βοήθεια του συγγραφέα και μέλους της θεατρικής ομάδας «Μιλτιάδης Δάλλας», κ. Αρχοντή Αχιλλέα, για τις σκηνοθετικές συμβουλές και οδηγίες για την παράσταση.
Τέλος, ευχαριστούμε τον δραστήριο Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων του ΓΕΛ Αγιάς και συγκεκριμένα την κ. Σοφία Μπάλιου, την κ. Βάνα Βρεττοπούλου-Ντάγκα και τον κ. Σωτήρη Νικούλη που βρίσκονται πάντα δίπλα μας, σε κάθε προσπάθεια που κάνουμε. Συντόνισαν τους γονείς άψογα και ετοίμασαν κεράσματα καλωσορίσματος για τους φιλοξενούμενους συμπεριλαμβάνοντας μήλα Αγιάς που είναι το τοπικό προϊόν της περιοχής, αλλά και έναν υπέροχο μπουφέ με τοπικά εδέσματα για τους ξένους φίλους μας μετά το τέλος της παράστασης και λίγο πριν αποχαιρετιστούμε, αναδεικνύοντας έτσι με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την έννοια της ελληνικής φιλοξενίας.
Η καθοδήγηση των μαθητών για τη συγγραφή των κειμένων του Breaking News καθώς και η συγγραφή του ποιήματος Hubris που απήγγειλαν οι Δρυάδες έγινε από την εκπαιδευτικό Ευαγγελία Χρυσακοπούλου , συντονίστρια του Ομίλου Φιλαναγνωσίας και Δημιουργικής Γραφής του ΓΕΛ Αγιάς και μέλος της Παιδαγωγικής Ομάδας Erasmus+, και την εκπαιδευτικό Μαρία Γκουντούλα , μέλος του Ομίλου Φιλαναγνωσίας και της Παιδαγωγικής Ομάδας Erasmus+
Την ιδέα για τη δημιουργία θεατρικού έργου βασισμένου σε έναν τοπικό αρχαιοελληνικό μύθο και την σκηνοθετική επιμέλεια της παράστασης είχαν οι συντονίστριες του Εrasmus+ Κουφού Ευθυμία και Anke Wisher.
Κλείνοντας ας θυμηθούμε τα τελευταία λόγια της παράστασης:
-Και το τέλος;
-Ποιο θα είναι το τέλος στη δική μας ιστορία;
-Δεν χρειάζεται να περιμένουμε ούτε στιγμή για να το μάθουμε.
-Ας κάνουμε κάτι γι’ αυτό τώρα!
Κι ας θυμηθούμε τα λόγια του ποιητή:
«Εκείνο που σου προσάπτουνε τα χελιδόνια, είναι η Άνοιξη που δεν έφερες».
Η Παιδαγωγική Ομάδα Εrasmus+ του ΓΕΛ Αγιάς
